Jednym z fascynujących aspektów kultury japońskiej jest jej bogaty folklor. Wydaje mi się, że nie ma innego miejsca na Ziemi, w którym tak ważne i ciekawe znaczenie odgrywają zwierzęta, czy inne mityczne istoty. Jednym z nich jest lis, którego różnorodne przedstawienia odnajdujemy w podaniach, baśniach i opowiadaniach. Zbiór takich historii odnajdujemy w książce Kitsune. 13 opowieści o lisach.
Pozycja, która ukazała się nakładem wydawnictwa Kirin przybliża nam utwory japońskich pisarzy, opowiadające o lisach. Występują one zarówno jako stworzenia chytre, manipulujące i zwodzące niczego nieświadomych ludzi jak i postaci, potrafiące dobrem odpłacić za dobro.
Zanim jednak przechodzimy do samych opowiadań, czeka nas naprawdę szczegółowy wstęp pani Adrianny Wosińskiej. W zwięzły sposób wyjaśnia nam on dlaczego właściwie lisy mają takie znaczenie dla Japończyków, a nie inne. Dowiadujemy się pokrótce w jaki sposób są one przedstawiane w literaturze. Przedmowa przybliża nam również autorów poszczególnych opowiadań zawartych w tym opracowaniu.
W końcu przychodzi pora na same opowiadania. Jest ich trzynaście jak sam tytuł nam to wskazuje. Są to historie wszelakiej maści oraz długości. Jedne utrzymane w bardziej zabawnym tonie, inne w moralizatorskim. Są tu opowieści w klimatach grozy i tajemnicy. Jeśli miałbym wskazać jakąś ich cechę wspólną, to z pewnością byłaby to swego rodzaju prostota, ale także nieprzewidywalność.
Zanim przejdę do historii, które najbardziej mnie zainteresowały w Kitsune. 13 opowieści o lisach chciałbym bardzo pochwalić ich przekład. Odpowiedzialna za tłumaczenie pani Justyna Polak wykonała doskonałą robotę. Książkę czyta się bowiem bardzo łatwo i zrozumiale. Czasem ciężko uwierzyć, że te opowieści sięgają początków XX w., a są tak czytelne, niemal jakby były współczesne.
Na pewno jedną z najciekawszych historii z tego zbioru jest Lisica Kuzunoha, która opowiada niezwykłą historię owej lisicy. Przybiera ona bowiem postać kobiety, a po uratowaniu przez samuraja wychodzi za niego za mąż i ma z nim dziecko! Sielanka trwa jednak do momentu, gdy jej obdarzony nadludzką niemal mądrością syn dostrzega jej lisi ogon, a ta opuszcza dom w dramatycznych okolicznościach. Opowieść jest tym ciekawsza, że znajduje korzenie w japońskiej legendzie.
Bardzo spodobała mi się nietypowa relacja z jaką mamy do czynienia w opowiadaniu Kompani od kielicha. Ta niezwykła historia opowiada o tym jak mężczyzna i lis zaprzyjaźnili się spędzając czas przy trunkach. Jeszcze bardziej nietypowy jest jej finał, gdyż wydający się alkoholikiem, który nic już nie osiągnie bohater za sprawą przyjaźni z lisem doczekał się bogactwa, polegając na jego radach. Dzięki temu mógł wieść spokojnie i dostatnie życie ze swoją rodziną, której częścią stał się ten lis.
Na koniec chciałbym jeszcze polecić opowiadanie Śnieżny most. Choć jest to historia skierowana bardziej do dzieci niż dorosłych, to wszyscy odnajdą w nim piękny morał. Opowiada ona bowiem o tym, że nie należy oceniać książki po okładce. Dzieci, przekonane że lis, którego spotykają musi być oszustem, gdyż takie zdanie o tych stworzeniach funkcjonuje wśród dorosłych, początkowo nieco sceptycznie podchodzą do jego dobrych manier i bardzo otwartego i przyjaznego zachowania. Z czasem jednak mu ufają, a ten odpowiednio im się odwdzięcza.
Jak zatem widzicie, książka Kitsune. 13 opowieści o lisach w różnorodny sposób przedstawia nam lisy w japońskiej kulturze. Jest to kolejna propozycja wydawnictwa Kirin, która odkrywa przed czytelnikiem być może nieznane części czytelników barwy i odcienie folkloru Kraju Wschodzącego Słońca. Zdecydowanie warto się nad nią pochylić, a jej lektura nie zajmie wam wiele czasu i w przyszłości z pewnością jeszcze do niej wrócicie.
Ocena: 7/10
Za możliwość przeczytania i zrecenzowania książki chciałbym podziękować wydawnictwu Kirin.
We własny egzemplarz książki możecie zaopatrzyć się pod poniższym linkiem: https://ksiegarniajaponska.pl/kirin/2987-kitsune-13-opowiesci-o-lisach.html

